Την προηγούμενη φορά μιλήσαμε για την κατάσταση που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Εν ολίγοις, έχουμε κατά βάση ένα ακριβό χρηματιστήριο, που περιέργως εξακολουθεί να περιέχει κάποιες δίκαια αποτιμημένες μετοχές. Καταλήξαμε, πως είτε επίκειται ανακοπή της εύθραυστης ανάκαμψης, είτε εδραίωσή της, αυτές οι ελκυστικές μετοχές θα υπεραποδώσουν. Πως μπορεί ο επενδυτής να το εκμεταλλευτεί αυτό; Η μαγική λέξη ακούει στο όνομα “αντιστάθμιση”.

 Πριν πούμε οτιδήποτε, καλό είναι να εξηγήσουμε με απλά λόγια τι είναι η ανοικτή πώληση (short). Όλοι σας φαντάζομαι κατανοείτε αυτό που συνεπάγεται η πράξη της αγοράς μιας μετοχής. Όσο η αξία της ανεβαίνει, κερδίζεις. Στις θέσεις short, ουσιαστικά πουλάς αυτό που δεν έχεις. Επομένως, όσο η αξία του ανεβαίνει χάνεις, ενώ όσο κατεβαίνει κερδίζεις. Έχεις, δηλαδή, τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θα είχες αν αγόραζες.

Σχεδιάγραμμα για το πως λειτουργεί η ανοικτή πώληση (short)

Η αντιστάθμιση (hedging) υλοποιείται όταν από τη μια αγοράζεις μια αξία, ενώ ταυτόχρονα πουλάς μια άλλη. Όσο οι δυο τους κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, προς τα κάτω ή προς τα πάνω, οι ζημιές της μιας θέσης εξουδετερώνουν τα κέρδη της άλλης. Τα κέρδη και οι ζημιές έρχονται από το πως κινείται η μια σε σχέση με την άλλη.

Για παράδειγμα, η Α και η Β μετοχές σήμερα αξίζουν 10€. Ας υποθέσουμε ότι αγοράζουμε την Α και “σορτάρουμε” τη Β. Αν η Α και η Β αύριο κινηθούν ανοδικά στα 12€, από την Α θα κερδίσουμε 2€, ενώ από τη “σορταρισμένη” Β θα χάσουμε 2€. Δηλαδή, το αποτέλεσμα θα είναι αδιάφορο. Αν, όμως, η Α ανέλθει στα 13€, ενώ η Β μόνο στα 11€, θα κερδίζουμε 3€ από τη μια και θα χάνουμε 1€ από την άλλη. Έτσι, συνολικά θα κερδίζουμε 2€.

Οι αγορές λειτουργούν σαν τα συγκοινωνούντα δοχεία. Η επίδραση της αγοράς είναι μεγάλη και απρόβλεπτη. Όταν το χρηματιστήριο κινείται έντονα ανοδικά, είναι δύσκολο για μια μετοχή να κινείται έντονα πτωτικά.  Με την τέχνη της αντιστάθμισης, παύεις να εξαρτάσαι από τη συνολική κίνηση της αγοράς. Αν οι μετοχές που αγόρασες κινούνται καλύτερα από αυτές που σόρταρες, θα είσαι με τους κερδισμένους ανεξάρτητα από το αν η αγορά είναι πτωτική ή ανοδική. Χαμένος θα είσαι, αν οι “σορταρισμένες” υπεραποδώσουν σε σχέση με τις αγορασμένες. Αν, λοιπόν, έχεις εκτιμήσει σωστά, τα κέρδη θα έρθουν ανεξάρτητα από τα κέφια της αγοράς.

Η πρακτική αυτή δεν στερείται κινδύνους. Ο βασικότερος, όπως καταλαβαίνετε, είναι να μην έχεις εκτιμήσει σωστά. Μπορεί οι “φθηνές” μετοχές να κρύβουν κουσούρια που σε έχουν ξεγελάσει. Αντίθετα, οι “ακριβές” μετοχές μπορεί να ενσωματώνουν προοπτικές που δεν ήσουν ικανός να αντιληφθείς. Ένας συνδυασμός των δύο, σε οδηγεί σε βέβαιες απώλειες.

Επίσης, οι short θέσεις εμπεριέχουν ένα πυρινικών διαστάσεων χαρακτηριστικό. Οι δυνητικές απώλειες είναι απεριόριστες. Το χειρότερο που μπορείς να πάθεις αγοράζοντας, είναι να δεις την αξία να καταλήγει σε ένα ολοστρόγγυλο μηδέν, τον απόλυτο πάτο. Αντίθετα, με την ανοιχτή πώληση το θεωρητικό ταβάνι των ζημιών είναι ο ουρανός, το απόλυτο άπειρο. Αν κάπου δεν βάλεις εσύ το όριο, μια και μόνο τραγική επιλογή που θα ανεβαίνει ασταμάτητα, είναι ικανή να μηδενίσει ολόκληρο χαρτοφυλάκιο.

Τα αρνητικά των ανοικτών πωλήσεων δεν σταματούν εδώ. Κατά την άνοδο, αυξάνει η στάθμιση τους στο χαρτοφυλάκιο. Δεν σου φτάνουν οι απώλειες, μια αποτυχημένη επιλογή αρχίζει και επηρεάζει το χαρτοφυλάκιο με πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από αυτή που αρχικά είχες σχεδιάσει. Ο βασικότερος λόγος που φοβάμαι το Hedging, λοιπόν, είναι ό,τι φοβάμαι το short.

Πρακτικά, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο με ανησυχεί το ενδεχόμενο κερδοσκοπικών συμπεριφορών που μπορεί να φέρουν στα όρια την ισορροπία Short-Long, όπως και τις αντοχές του χαρτοφυλακίου. Τι θα συνέβαινε σε έναν πραγματικό επενδυτή αν έστω πρόσκαιρα η παράλογη άνοδος short επιλογών μηδένιζε το χαρτοφυλάκιο; Η μεγάλη διασπορά είναι το μεγαλύτερο όπλο έναντι του προβλήματος. Μόνο σε εξαιρετικά ακραίες συνθήκες δεν θα ήταν επαρκές αυτό.

Πάντως, ο μεγαλύτερος πιθανός εφιάλτης έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Αν έχει υποτιμηθεί η κρυφή αξία, όπως εξήγησα παραπάνω, ο χρόνος θα αρχίσει να κυλά εις βάρος σου. Τα μελλοντικά οικονομικά αποτελέσματα κρύβουν το φόβο. Σκεφτείτε το LinkedIn να αποκτήσει φοβερή επιρροή και όλοι να είμαστε “αναγκασμένοι” να πληρώνουμε χρήματα σε αυτό, αν θέλουμε επεγγελματική αποκατάσταση. Τα κέρδη του να φτάσουν να είναι δισσεκατομύρια και η αγορά να συνεχίσει να πιστεύει στην ανάπτυξη του. Αν αυτό το σπάνιο ενδεχόμενο επαληθευτεί, θα έχει έρθει η ώρα να κιτρινίσεις σαν το πανί. Ακόμα και η διασπορά δεν θα σε προστατέψει. Οπότε, εκεί πρέπει να βάλεις ένα όριο, στο οποίο θα πάρεις τις ζημιές σου πριν μια και μόνο short θέση, καταστρέψει ένα ολόκληρο χαρτοφυλάκιο.

Η Αντιστάθμιση είναι ένα φοβερό εργαλείο στα χέρια του επενδυτή αξίας, ειδικά σε εποχές που τα χρηματιστήρια ακριβαίνουν. Όμως, απαιτεί πολύ μεγαλύτερη εμπειρία, αυτοπειθαρχία, ψυχραιμία και αντίληψη των πραγμάτων. Μετά από 12 χρόνια ενασχόλησης με τις μετοχές, εξακολουθώ να χρησιμοποιώ το hedging πολύ επιφυλακτικά και περισσότερο για εκπαιδευτικούς σκοπούς, παρότι έχω μέχρι στιγμής καλά αποτελέσματα.

Για να εξοικειωθούμε περισσότερο με όλα αυτά, την επόμενη φορά, στηριζόμενος στην τέχνη της αντιστάθμισης, θα δημιουργήσω ένα εικονικό fund που στόχος του θα είναι να εκμεταλλευτεί το αμερικανικό όνειρο. Μείνετε, λοιπόν, συντονισμένοι στο Investorblog.gr!

*Τα παραπάνω δεν αποτελούν σύσταση για αγορά ή πώληση αξιών.