Στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού έχουμε όλο και πιο έντονο το φαινόμενο της εμφάνισης μετοχών με πολύ υψηλούς επενδυτικούς αριθμοδείκτες, όπως είναι το P/E. Αφορά κυρίως καινοτόμες επιχειρήσεις και κλάδους, όπως αυτόν της Βιοτεχνολογίας ή της Πληροφορικής. Η απάντηση για το αν έχουμε να κάνουμε με ένα νέο κύμα «φούσκας» στη «Νέα Οικονομία», όμοιο με αυτό που ζήσαμε πριν από περίπου μια δεκαετία, δεν είναι αυτονόητη ούτε τόσο απλή.

Ένα ιστορικό παράδειγμα που μπορεί να συνετίσει όσους επιχειρούν να εξάγουν εύκολα συμπεράσματα για το τι είναι «φούσκα» και τι όχι, είναι το Google. Όπως μπορείτε να δείτε στο παρακάτω γράφημα και πίνακα, το 2004 κατά την εισαγωγή της μετοχής η χρηματιστηριακή αξία  υπερέβαινε κατά 16,5 φορές τις ετήσιες πωλήσεις, 18 φορές τα ίδια κεφάλαια και 131,6 φορές  τα κέρδη! Μετά από 8 χρόνια η μετοχή έχει εξαπλασιαστεί σε αξία. Άραγε, που να έχουν φτάσει αυτοί οι δείκτες σήμερα; Κι, όμως είναι σε γήινα επίπεδα! Ο πολλαπλασιαστής κερδών (P/E), για παράδειγμα, κινείται στην περιοχή του 20. Το παράδοξο αυτό οφείλεται στην απίστευτη ανάπτυξή των μεγεθών, που στηρίχθηκαν στην καθολική από τους χρήστες αποδοχή της ακαταμάχητης μηχανής αναζήτησης και την αξιοποίησή αυτής κυρίως μέσα από τα διαφημιστικά προγράμματα Adsenseκαι Adwords. 

Όταν, λοιπόν, η αγορά προσφέρει πολλά προσδοκώντας πολλά, αλλά η επιχείρηση όχι μόνο ανταποκρίνεται αλλά και ξεπερνά αυτές τις προσδοκίες, εκ των υστέρων μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε ως επενδυτική ευκαιρία και όχι ως «φούσκα». Φυσικά, η Google μαζί με λίγες ακόμα επιτυχημένες επιχειρήσεις μάλλον αποτελούν τις λαμπρές εξαιρέσεις ενός story, που κατά το 2000 εξαΰλωσε τα χρήματα των περισσοτέρων επενδυτών, παρά τον κανόνα. Το θέμα είναι πως οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι τόσο απρόβλεπτες και καθοριστικές για το αύριο αυτών των επιχειρήσεων, σε σημείο που η μελλοντική τους κερδοφορία να έχει περισσότερες πιθανότητες να εκτιμηθεί από ένα μέντιουμ παρά από έναν επενδυτή!

Σήμερα, τηρουμένων των αναλογιών, θεωρώ πως ο κλάδος πάλι θα καταστρέψει τους περισσότερους επενδυτές, αλλά θα προσφέρει ονειρεμένες αποδόσεις σε αυτούς που θα πιάσουν το «λαχείο». Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του CloudComputing,  όπως η Salesforce.com, είναι σύνηθες να έχουν χρηματιστηριακή αξία που μπορεί να ξεπερνά κατά 10 φορές τα ίδια κεφάλαια και τις πωλήσεις τους, παρότι τα κέρδη τους μπορεί να είναι από οριακά ως ανύπαρκτα. Οι αγοραστές ποντάρουν στην εκρηκτική τους ανάπτυξη και πληρώνουν όσο όσο!

Προσωπικά, αν ήταν να επιλέξω, θα προτιμούσα να εκτεθώ σε επιχειρήσεις που έχουν καθιερώσει ηγετικό brandστο ευρύ καταναλωτικό κοινό, παρά σε αυτές που μπορεί να κατέχουν τεχνολογικό προβάδισμα που εύκολα μπορεί να ανατραπεί ή αντιγραφεί. Για παράδειγμα, θεωρώ πιο ασφαλές το μέλλον του Grouponή του Facebook, παρά το μέλλον μιας startupεταιρείας βιοτεχνολογίας. Οι πρώτες τρέχουν σε ένα μαραθώνιο στον οποίο μέχρι στιγμής προηγούνται με διαφορά, ενώ η δεύτερη, έχοντας καλύτερα αντανακλαστικά, ξεκίνησε πρώτη κατά τον πυροβολισμό εκκινήσεως των 100m.

Βέβαια, το κομμάτι των προοπτικών είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη είναι η αποτίμηση. Έτσι, για παράδειγμα, ενώ θεωρώ το Groupon φθηνό, δεν θα έλεγα το ίδιο και για το Facebook. Το στοίχημα για το μεγαλύτερο δίκτυο κοινωνικής δικτύωσης δεν παίζεται στην αύξηση των χρηστών του, αλλά στα περιθώρια οικονομικής αξιοποίησης της ήδη μεγάλης του επιρροής και επισκεψιμότητας. Αλλά, όταν δίνεις 40δις$ για ετήσιες πωλήσεις που μέχρι στιγμής φτάνουν τα 4δις και κέρδη ασήμαντα, ρισκάρεις αρκετά για την προσδοκία σου. Ας δούμε τη μετοχή 2 ή 3 φορές χαμηλότερα ή ενδείξεις αποδοτικότερης οικονομικής εκμετάλλευσης του δικτύου της, και τότε την παρακολουθούμε στενότερα.

Καταλήγοντας, άποψή μου είναι πως γενικότερα οι μετοχές της «Νέας Οικονομίας» είναι αρκετά υπερτιμημένες. Έτσι, ελάχιστες θα καταφέρουν να προσφέρουν κέρδη στους επενδυτές. Παρόλα αυτά,  δύσκολα θα έμπαινα στη διαδικασία  να πάρω θέσεις Short. Η ορμή που έχει αναπτυχθεί είναι μεγάλη. Ακόμα και αν η τελική κατάληξη του ταξιδιού είναι η προβλεπόμενη, το μέγεθος της ανηφόρας που κρύβεται είναι άγνωστο και ικανό να σε «αφήσει στο δρόμο».  Επιπλέον, αν πέσεις σε μια εκτοξευόμενη νάρκη τύπου “Google” καθάρισες!

Όσον αφορά τον εαυτό μου, προτιμώ να σκέφτομαι και να πράττω συντηρητικά. Θα έκανα, λοιπόν, πολύ προσεγμένες και επιλεκτικές κινήσεις. Φυσικά, πάντα υπάρχουν οι τολμηροί που θέλουν να ζήσουν με κομμένη την ανάσα των παλμό των τεχνολογικών εξελίξεων και να εκτεθούν σε ένα απρόβλεπτο και συναρπαστικό κλάδο!

*Τα παραπάνω δεν αποτελούν συστάσεις για αγορά η πώληση αξιών.