Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η ανθρωπότητα βίωσε μεγάλη οικονομική πρόοδο που σε μεγάλο ποσοστό προήλθε από την τεχνολογική εξέλιξη και την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Ειδικά τη τελευταία δεκαετία, είχαμε έκρηξη των εφαρμογών και της χρήσης του διαδικτύου, ενώ η προελαύνουσα παγκοσμιοποίηση ανέδειξε τον όλο και σημαντικότερο ρόλο των αναπτυσσόμενων οικονομιών.

Για εμάς τους Δυτικούς καταναλωτές, η εισαγωγή φθηνού εργατικού κόστους μαζί με την τεχνολογία, αύξησαν την αγοραστική μας δύναμη σε προϊόντα όπως τα ρούχα ή τα παιχνίδια, αλλά δεν βελτίωσαν τη θέση μας όσον αφορά τα αγαθά που απαιτούν σημαντικούς φυσικούς πόρους. Δεν θέλω να επεκταθώ ιδιαίτερα στο αν μας ωφελεί η παγκοσμιοποίηση. Εν συντομία πιστεύω πως, υπό προϋποθέσεις, συνολικά ο κόσμος και η ανθρωπότητα ωφελούνται. Απλά, μεγαλύτερο μέρος των καρπών λαμβάνουν οι καταναλωτές της Δύσης μαζί με τους εργαζομένους της Ανατολής, πλήττοντας σχετικά τους εργαζομένους της Δύσης. Με τον ίδιο τρόπο, υπήρχαν επιχειρήσεις που προστατεύονταν ή που αδικούνταν. Αυτοί που πλήττονται περισσότερο σήμερα, είναι όσοι αποτελούσαν τους «προνομιούχους» των «φραγμών». Αυτών που επιτάχυναν την παγκόσμια ανισοκατανομή πλούτο.

Ο Malthus τον 19^ο αιώνα είχε υποστηρίξει πως η διαθεσιμότητα της τροφής καθόριζε τον εφικτό πληθυσμό. Μεγαλύτερος πληθυσμός οδηγούσε σε λιμό, που μείωνε τον πληθυσμό. Σήμερα μπορούμε να παρομοιάσουμε τον πληθυσμό με την παγκόσμια οικονομία και την τροφή με τους φυσικούς πόρους. Θεωρώ πως στην εποχή μας κύριος περιοριστικός παράγοντας είναι η ενέργεια και οι αντοχές του περιβάλλοντος. Άφθονη και φθηνή ενέργεια θα μπορούσε να διαχυθεί σε όλη την παραγωγική αλυσίδα μειώνοντας το κόστος όλων των υλικών. Αντίθετα, όσο είμαστε αντιμέτωποι με το πεπερασμένο και καρτελοποιημένο πετρέλαιο που τώρα «ρουφιέται» και από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όποτε η οικονομία τείνει να ανακάμψει οι υψηλές του τιμές την επαναφέρουν στην ύφεση.

Μπορεί  η κρίση του 2008 να αποκάλυψε την φούσκα των ακινήτων και των ανεύθυνων δανείων, αλλά η οικονομία γονάτισε λόγω τους κόστους των φυσικών πόρων. Λόγω της σχεδόν ορισμένης παραγόμενης ποσότητας του πετρελαίου, όποτε η ζήτηση αυξάνεται οι τιμές γίνονται απαγορευτικές. Η λύση προκύπτει από τη μείωση της ζήτησης, δηλαδή την ύφεση. Είμαστε, λοιπόν, καταδικασμένοι να ζούμε με 90 εκ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, που μοιράζονται στον ολοένα και αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό;

Το πολύ τελευταίο διάστημα συντελείται πραγματική επανάσταση σε δύο τομείς της ενέργειας. Αυτό μπορεί τα επόμενα χρόνια να έχει ευεργετικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία και επίπεδο διαβίωσής μας.

Α) Φωτοβολταϊκά

Πολλοί συνομωσιολόγοι κατηγορούν σκοτεινές δυνάμεις που τόσα χρόνια δεν μας απεξάρτησαν από το πετρέλαιο μέσα από την αέναη και απεριόριστη ηλιακή ενέργεια. Σίγουρα, υπάρχουν συμφέροντα που αντιδρούν σε αλλαγές ή αντίθετα τις προωθούν. Αλλά τόσα χρόνια η τεχνολογία ήταν αυτή που δεν ήταν ικανή να μας προσφέρει αυτή την αλλαγή. Ακόμα και σήμερα αυτού του τύπου η ενέργεια είναι επιδοτούμενη και επιβαρύνει τον καταναλωτή.

Πλέον, όμως, εταιρείες όπως η First Solar , έχουν καταφέρει να φέρουν το  κόστος στο επίπεδο των 70cents/watt, ενώ μέσω της μαζικής  παραγωγής μπορούν να ανταποκριθούν σε πολύ μεγάλη ζήτηση. Αλλά η υπερπροσφορά μαζί με την μείωση ή κατάργηση των επιδοτήσεων σε πολλές βασικές αγορές, έχουν φέρει τον κλάδο σε μεγάλη κρίση τον τελευταίο χρόνο. Πασίγνωστοι κατασκευαστές panel και άλλοτε γίγαντες, όπως η Q-Cells και η BP Solar, δεν μπόρεσαν να επιβιώσουν.

Αυτή τη στιγμή μόνο όσοι έχουν πολύ χαμηλό κόστος και μεγάλη παραγωγή ή όσοι έχουν στα σκαριά νέες επαναστατικές τεχνολογίες, όπως η Nanosolar, μπορούν να ελπίζουν στην μελλοντική τους ύπαρξη. Στην ουσία μιλάμε για εταιρείες που ίσως μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Φαίνεται πως και τα επόμενα χρόνια θα μιλάμε για τους ίδιους βασικούς παίχτες, αφού καθώς το μέγεθος του κλάδου θα αυξάνεται, τα start-ups θα έχουν όλο και μικρότερες πιθανότητες να ξεπηδούν αυτόνομα.

Οι τιμές των panel έχουν ξεκινήσει ένα ταξίδι όλο και χαμηλότερων τιμών χωρίς επιστροφή, που θα τροφοδοτεί όλο και μεγαλύτερη ζήτηση ακόμα και χωρίς τις κρατικές επιδοτήσεις. Είναι ζήτημα χρόνου, το κόστος της ηλιακής ενέργειας να καταστεί χαμηλότερο από αυτό της πετρελαϊκής ενέργειας. Σκεφτείτε, πως η πρώτη είναι άφθονη και απεριόριστη, σε αντίθεση με τη δεύτερη που είναι πεπερασμένη. Από την άλλη, το βασικό μειονέκτημα των φωτοβολταϊκών πρόκειται να είναι η μη ικανότητα προσαρμογής της παραγόμενης ισχύος με βάση τις συνθήκες της αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά με βάση τις «ορέξεις του ηλίου». Αυτό σήμερα δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα, επειδή η διείσδυση των ΑΠΕ είναι ακόμα χαμηλή. Όταν προκύψει, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί έστω και με επιπλέον κόστος, Επομένως, για την ηλεκτρική ενέργεια τα νέα είναι πολύ ελπιδοφόρα! Τι συμβαίνει, όμως, στις μεταφορές και αλλού που ακόμα η ηλεκτρική ενέργεια δεν θεωρείται κατάλληλη;

Β)Νέες Τεχνολογίες εξόρυξης Φυσικού Αερίου

 Στην Αμερική συντελείται επανάσταση στον κλάδο εξόρυξης φυσικού αερίου. Μπορείτε να διαβάσετε το “Στρατηγική για κέρδη από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο” για να μάθετε περισσότερα. Η υπερδύναμη, πλέον όχι μόνο δεν έχει ανάγκη εισαγωγών, αλλά αναζητά τρόπους να αξιοποιήσει την περίσσεια φυσικού αερίου. Βέβαια, υπάρχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες  για τις νέες τεχνολογίες, αλλά υπάρχουν αναφορές πως το κόστος της ασφαλέστερης εξόρυξης δεν είναι τόσο σημαντικό.

Τα φθηνά φωτοβολταϊκα στην ηλεκτρική ενέργεια και η σταδιακή μετάβαση από το πετρέλαιο στο φθηνό φυσικό αέριο στις υπόλοιπες ενεργειακές χρήσεις (π.χ. μεταφορές), συμπληρώνουν ένα Puzzle ελπίδας για την επόμενη δεκαετία.