Απολογισμός 2019, Σχέδια για το 2020

του Δημήτρη Κουτσουμπού

Αγαπητοί αναγνώστες, σας εύχομαι ολόψυχα υγεία, και ένα γεμάτο από όλες τις απόψεις 2020. Όπως είθισται, αλλά λίγο καθυστερημένα, είναι η σειρά μου να κάνω έναν σύντομο αρθρογραφικό και επενδυτικό απολογισμό για το έτος που πέρασε, και να μοιραστώ τις σχέδια μου για το 2020. Λίγες μέρες νωρίτερα, το ίδιο έκανε ο Πάνος Γήτας στο, “7 Επιλογές για το 2020”, ένα άρθρο που έσπασε ρεκόρ επισκεψιμότητας!

Η Ελλάδα (+Κύπρος)

Το ελληνικό χρηματιστήριο παρουσίασε εντυπωσιακή άνοδο (+49%) κατά τη διάρκεια του 2019. Όσον αφορά την πορεία του ελληνικού μου χαρτοφυλακίου, δεν έχουν αλλάξει πολλά, και ισχύουν αυτά που παρουσίασα τον Αύγουστο στο άρθρο του Seeking Alpha. Μεταξύ άλλων, μοιράστηκα τον τρόπο που σκέφτομαι και κινούμαι επενδυτικά, καθώς και 3 εναλλακτικές επιλογές (Flexopack, Καράτζης & Πλαστικά Θράκης) αντί του ETF GREK.

Από αυτό το άρθρο παραθέτω το γράφημα που δείχνει την πορεία €1 επενδεδυμένου στο χαρτοφυλάκιό μου τα τελευταία χρόνια, μέχρι τον Αύγουστο. Ξέρετε πως δε με ενθουσιάζουν οι υψηλότερες τιμές και η άνοδος του δείκτη το 2019, μα οι τιμές ευκαιρίας, και πως διατηρώ υψηλή ρευστότητα.

Αντίθετα, αυτό που γεννά ελπίδα για υπεραποδόσεις, είναι κάποιες μικρές Κυπριακές μετοχές που εξακολουθούν να βρίσκονται σε τιμές ευκαιρίας, γεγονός που μου έδωσε τη δυνατότητα να διοχετεύσω εκεί κάποια από την υπερβάλλουσα ρευστότητα.

Αναλυτικά, αναφέρθηκε σε αυτές ο Πάνος Γήτας στις “7 Επιλογές για το 2020”. Ήδη, η Λόρδος Hotels έχει αρχίσει και καλύπτει το έδαφος προς τη “δίκαιη τιμή”. Μετά από πολύ καιρό, ξανά βιώνω στο ελληνικό χαρτοφυλάκιο να αγοράζω κάτι πάμφθηνα, να ανεβαίνει πάνω από 50%, να ρευστοποιώ μερικώς, και να ξέρω πως λογικά υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο περιθώριο ανόδου.

Οι μεγαλύτερες θέσεις στο ελληνικό χαρτοφυλάκιο είναι οι:
Λόρδος Hotels (Κύπρος), ΚΕΟ (Κύπρος), Καράτζης, Μύλοι Κεπενού, Πλαστικά Θράκης & Flexopack.

Έξοδος ποιοτικών εισηγμένων από το ΧΑ

Είναι λυπηρό να βλέπουμε αξιόλογες, αναπτυξιακές και κερδοφόρες εταιρείες να αποχαιρετούν ή να ετοιμάζονται να αποχαιρετήσουν το χρηματιστήριο. Ωστόσο, η έξοδος τους σε τιμές πολύ ανώτερες από αυτές που τις αγοράζαμε λίγα χρόνια πριν, δείχνει το πόσο υποτιμημένες και μεγάλες ευκαιρίες ήταν τότε.

Έχουν προσφάτως γίνει δημόσιες προτάσεις για την Καράτζης, και την Περσέας, ενώ φημολογούνται εξελίξεις στην Flexopack. Σημειώστε πως Καράτζης και Flexopack, αποτελούν βασικές μου μετοχικές θέσεις, και δύο από τις τρεις ελληνικές επιλογές που ανέφερα στο Seeking Alpha. Επίσης η Κρητών Άρτος, μια από τις μεγαλύτερες μου θέσεις τότε, με τιμή κτήσης τα €0,57, αποχαιρέτησε το ΧΑ μετά την εξαγορά της, και τις μετοχές να κάνουν τις τελευταίες συναλλαγές κοντά στο €1 ανά μετοχή.

Θα είχε ενδιαφέρον να διαβάσετε τα άρθρα που είχαμε αφιερώσει για αυτές τι μετοχές λίγα χρόνια πριν στο Investorblog. Τον Οκτώβρη του 2017, όταν έγραφα για την Καράτζης, η τιμή της μετοχής ήταν στα €5,51, ενώ η δημόσια πρόταση έγινε στα €10. Στον Περσέα αναφέρθηκα τον Σεπτέμβρη του 2017, με τη μετοχή στα €0,30. Η δημόσια πρόταση έγινε στα €1,15 ανά μετοχή! Για την Κρητών Άρτος έγραψε ο Ιπποκράτης το 2018, όταν η μετοχή διαπραγματευόταν στα €0,75. Για τη Flexopack έγραψε ο Πάνος Γήτας το 2013, με τη μετοχή περίπου στα €3. Σήμερα διαπραγματεύεται περίπου στα €8.

Αγγλικο & Αμερικάνικο χαρτοφυλάκιο

Το αγγλικό χαρτοφυλάκιο ακόμα έχει ουδέτερα αποτελέσματα, γιατί πολλές μετοχές του εξακολουθούν να υποχωρούν παρά τις χαμηλές τους αποτιμήσεις. Προς το παρόν αυτό δε με πτοεί, γιατί εκεί ακόμα βρισκόμαστε στο στάδιο της “σποράς”. Θα με προβλημάτιζε αν μαζικά έβλεπα αυτές τις εταιρείες να επιδεινώνουν σημαντικά τα οικονομικά τους αποτελέσματα ή να οδηγούνται προς το λουκέτο.

Κάποιες λίγες από τις πρώτες επιλογές έχουν ήδη “ξεσπάσει”, όπως οι Pets at Home, Van Elle, Plus500, με την πρώτη να έχει ρευστοποιηθεί πλήρως σε περίπου διπλάσια τιμή. Άλλες, όπως η Safestyle, Walker Greenbank και Laura Ashley, έδωσαν ευκαιρίες μερικής ρευστοποίησης σε πολύ υψηλότερες τιμες, πριν ξανά υποχωρήσουν. Οι παραπάνω επιλογές, βοηθούντων των μερισμάτων, αντιστάθμισαν την πτώση των υπολοίπων μετοχών και κράτησαν το χαρτοφυλάκιο σε θετικό έδαφος.

Το αμερικάνικο χαρτοφυλάκιο, περιορισμένο σε μέγεθος, περιέχει επιθετικές επιλογές όπως τη Smart Sand, για την οποία γράφτηκε άρθρο πρόσφατα (διαβάστε το πριν κλειδώσει εδώ). Πρόκειται, για εταιρεία που εξορύσσει άμμο, που χρησιμοποιείται στις πηγές σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου της Αμερικής. Ο κλάδος είναι κυκλικός, και βιώνει μια πολύ άσχημη περίοδο. Ειδικά, ο τύπος άμμου που η Smart Sand πουλά (“Northern White”), αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό από τοπικές άμμους. Παρόλα αυτά, ως εταιρεία έχει χαμηλό χρέος, και χαμηλό κόστος εξόρυξης. Ως εξαιρετικά υποτιμημένη μετοχή, εφόσόν επιβιώσει, υπόσχεται μεγάλες αποδόσεις όταν οι συνθήκες στον κλάδο αναστραφούν.

Το χαρτοφυλάκιο περιέχει, επίσης, πολύ μικρές θέσεις σε far out of the money put options υπερτιμημένων μετοχών, ως ασφάλιστρο. Η στρατηγική και ένα παράδειγμα, αναφέρεται στο “Γιατί αγόραζα δικαιώματα πώλησης της φουσκωμένης AMD”.

2020 & Μέλλον

Για το 2020 και το μέλλον γενικότερα, εξακολουθω να νιώθω άνετα και να προσδοκώ σε μελλοντικά κέρδη για τις υποτιμημένες Κυπριακές και Αγγλικές μετοχές που κατέχω (βλέπε: “Θα υπεραποδώσω του Βρεντανικού Χρηματιστηρίου;“), ενώ είμαι περισσότερο συγκρατημένος για τις Ελληνικές μετοχές. Αντίστοιχα, στο ενδεχόμενο κάποιας παγκόσμιας ύφεσης η χρηματιστηριακής κατάρρευσης, υπάρχει η απαιτούμενη ρευστότητα, ενώ επιπλέον κέρδη εκτιμώ πως θα εισρεύσουν από τα far out of the money put options που κατέχω.

Meetup

Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια μακροχρόνιοι επενδυτές έχουμε συστήσει μια value-investor-ο-παρέα. Ο Πάνος Γήτας, ο Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης, ο Πέτρος Παναγόπουλος, ο Νίκος Κορεξενίδης και ο Κωνσταντίνος Ζεργιώτης, ανταλλάσουμε ιδέες απόψεις και εμπειρίες, συστηματικά εδώ και χρόνια.

Όντας ευγνώμων για τη συνεισφορά αυτής της παρέας, σκέφτηκα πόσο όμορφη θα ήταν η ιδέα ανάπτυξης μιας αντίστοιχης παρέας στο Λονδίνο. Ανέλαβα, λοιπόν, να είμαι διοργανωτής του Quality Value Investing, ενός group στο meetup. Το meetup είναι ένα κοινωνικό δίκτυο, πολύ δημοφιλές και ευρέως διαδεδομένο εδώ, που επιτρέπει τη συνάντηση ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα.

Η πρώτη μας συνάντηση έγινε στο Barbican του Λονδίνου, για την οποία δηλώνω ενθουσιασμένος, τόσο για το πως εξελίχθηκε, όσο και για την ποιότητα των ατόμων που παραβρέθηκαν. Φίλοι του Investorblog και του Value Investing, που βρίσκεστε στην Αγγλία, κάνετε “join” το group, ώστε να έχετε την ευκαιρία να έρθετε στην επόμενή μας συνάντηση.

Το Investorblog

Τελευταία καταβάλω προσπάθεια να δημιουργώ περισσότερο περιεχόμενο για εσάς. Πιθανά αυτό δε γίνεται πάντα αντιληπτό γιατί το έργο είναι διεσπαρμένο σε διαφορετικές πλατφόρμες (ελληνικό + αγγλικο blog, seekingalpha, youtube, meetup). Όλα όμως συνιστούν  ένα οικοσύστημα που σχετίζεται με το Value Investing και την μακροχρόνια επένδυση.

Για παράδειγμα στο SeekingAlpha, έχω ήδη αποκαλύψει αρκετές από τις επιλογές μου. Έχω γράψει άρθρα για το χαρτοφυλάκιο μου και την ελληνική αγορά, τις Laura Ashey, Safestyle & Superdry, AMD (put options), ενώ πριν από λίγες μέρες έγραψα άρθρο για τη Smart Sand. Το τελευταίο ακόμα μπορείτε να το διαβάσετε. Σύντομα θα κλειδώσει και θα είναι διαθέσιμο μόνο για τους PRO+ συνδρομητές.

Ταυτόχρονα, ξεκίνησα βίντεο τα οποία αποφάσισα τελικά να είναι στην αγγλική γλώσσα, ώστε το περιεχόμενο να είναι αξιοποιήσιμο παγκοσμίως. Βεβαίως, δεν ξεχνώ το ελληνικό κοινό και έχω φροντίσει να υπάρχουν ελληνικοί υπότιτλοι (Βλέπε: Τα 5 καλύτερα επενδυτικά βιβλία). Στην ελληνική έκδοση του blog θα συνεχίζουν να αναρτώνται σποραδικά άρθρα, ενώ στην αγγλική έκδοση θα συνεχίσουν σταδιακά να μεταφράζονται παλαιότερα ελληνικά άρθρα στα αγγλικά.

Για να μη χάνετε περιεχόμενο και ενημερώσεις, σιγουρευτείτε πως έχετε κάνει subscribe στα newsletter της ελληνικής & αγγλικής έκδοσης του blog, εδώ & εδώ, αντίστοιχα, καθώς και στο κανάλι στο Youtube, εδώ.

Για να λαμβάνετε πιθανές σύντομες ενημερώσεις κάνετε follow στις σελίδες στο facebook, εδώ και εδώ, ενώ για να διαβάζετε τα άρθρα μου στο Seeking Alpha έγκαιρα, προτού αυτά κλειδώνουν, κάνετε “follow” εδώ.

Όσοι δε, βρίσκεστε ή επισκέπτεστε την Αγγλία, μη ξεχάσετε να κάνετε join το group “Qualilty Value Investing”. Θα έχουμε την ευκαιρία να τα πούμε και από κοντά!

Τέλος, αν εκτιμάτε όσα προσφέρονται εδώ, ενισχύστε το Investorblog, φροντίζοντας να κάνετε “κοινοποιηση” τα άρθρα του και να συμμετέχετε στα σχόλια.

Δημήτρης Κουτσουμπός

*Τα παραπάνω δεν αποτελούν συστάσεις για οποιαδήποτε χρηματιστηριακή συναλλαγή. Οι υπολογισμοί είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας και ενδέχεται να περιλαμβάνουν αστοχίες ή λάθη. Συνιστούν προσωπικές απόψεις που παρουσιάζονται για συζήτηση μεταξύ επενδυτών.

 

7 comments on “Απολογισμός 2019, Σχέδια για το 2020

  1. Ο/Η Γιάννης Κολιός λέει:

    Δημήτρη, καλησπέρα!
    Σε ευχαριστούμε κατ’ αρχήν που μοιράζεσαι τις επιλογές σου μαζί μας.
    Πολύ καλές και οι επιλογές σου από την Κύπρο.

    Από τη μεριά μου, με αφορμή και το άρθρο που είχα γράψει για τη ΔΕΗ, ήθελα να πω ότι έχω ρευστοποιήσει τη μισή θέση μου και θα συνεχίσω κι άλλο μένοντας με ελάχιστη ως καθόλου θέση. Η συγκεκριμένη μετοχή αποδείχθηκε “κυβερνητικό” χαρτί αλλά στην παρούσα φάση έχει ενσωματώσει πολλή προσδοκία, οπότε θα χρειαστεί δουλειά μέχρι τα νούμερα να ανταποκριθούν στην τιμή.

    Όσον αφορά για φέτος, η πιο βασική μου θέση είναι στην Φριγο. Δεν είναι δικιά μου ιδέα. Την αλίευσα από το παραδιπλανό blog και ανάμεσα στις πολλές επιλογές που κυκλοφορούν είναι αυτή η οποία μου κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον ως ένα επιχειρούμενο turn around story. Γνωρίζω ότι έχει κάποια αρνητικά σημεία όπως τα αρνητικά ίδια κεφάλαια, την κακή φήμη των ιδιοκτητών, την επιτήρηση. Ωστόσο, θεωρώ ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανόδου για να πιάσει τη δίκαιη τιμή, γύρω στο 50% από την τρέχουσα τιμή, κάτι το οποίο το εκλαμβάνω ως ένα ικανοποιητικό margin of safety.

    Πέραν αυτού κοιτάζω προς τις εταιρείες πληροφορικής ως growth stories και συγκεκριμένα την ΠΕΡΦ, απλά δεν μου δίνει την εικόνα της βαθιάς υποτίμησης οπότε διστάζω και δεν έχω τοποθετηθεί ακόμα.

    Όσον αφορά την Αγγλία, ήθελα να σε ρωτήσω πώς βλέπεις να εξελίσσεται το story στην Safestyle. Βλέπω ότι η δικαστική διαμάχη έχει κοστίσει εκατομμύρια και στις δύο εταιρείες ενώ ο ανταγωνισμός μεταξύ τους πρέπει να είναι έντονος.

    Για την Smart Sand, με εξέπληξε η επιλογή γιατί είναι ένας τομέας όπου στην Ελλάδα δεν έχουμε παρόμοια εμπειρία. Παρόλα αυτά η ανάλυσή σου είναι απολύτως εμπεριστατωμένη.

    Συνέχισε έτσι, χαίρομαι που είσαι τόσο δραστήριος και σου εύχομαι να έχεις επιτυχία σε ότι κάνεις!

  2. Ο/Η Dimitrios Koutsoubos λέει:

    Γιάννη καλησπέρα,

    Για τις επιλογές της Κύπρου ευχαρίστησε τον Πάνο! Αυτός με μύησε σε αυτή την αγορά πριν από λίγους μήνες.

    Εδώ είναι το άρθρο σου για τη ΔΕΗ:
    https://www.investorblog.gr/%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%ac%cf%81%ce%b1%ce%b3%ce%b5-%ce%b7-%ce%b4%ce%b5%ce%b7-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b5%cf%80%ce%ad%ce%bd%ce%b4%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1%cf%82/

    Συμφωνώ πως έχει ενσωματώσει πολύ προσδοκία, πως από τη προηγούμενη διοίκηση έχει επέλθει καταστροφή που ίσως να μην είναι αναστρέψιμη, και έπειτα έχουμε εξωτερικές συνθήκες που δεν ευνοούν τον λιγνίτη. (άφθονο και φθηνό πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ανταγωνιστικότερες ανανεώσιμες, ευαισθητοποίηση για την κλιματική αλλαγή). Έχω πουλήσει και δεν κατέχω πλέον ΔΕΗ.

    Τη Frigoglass, την έχω και εγώ. Ως επιθετική επιλογή όμως δεν αποτελεί από τις βασικές μου θέσεις. Σε μερικά χρόνια η αξία της μπορεί να είναι μεγάλη, γιατί λειτουργικά είναι κερδοφόρος. Ο μεγάλος δανεισμός πάντα αποτελεί ρίσκο, αλλά η πολύ χαμηλή τιμή το αντισταθμίζει.

    Από πληροφορική ήμουν σε Space και Profile, και εξακολουθώ να έχω Entersoft & EpsilonNet. Όλες δώσανε τρελές αποδόσεις.

    Στη Safestyle, από τότε που έγραψα το άρθρο έχουμε εξελίξεις. O Mitu Misra, ούτως ή άλλως ό,τι έκανε το έκανε εκδικητικά. Στο τέλος ήρθε σε συμφωνία με την Safestyle και την Safeglaze την έκλεισε. Επομένως, αργά και σταθερά η Safestyle ανακτά το χαμένο έδαφος, και τώρα είναι στα ίσα βάρκα ίσα νερά. Άρα ανταγωνισμός από την πλευρά Misra πλέον δεν υφίσταται.

    • Ο/Η Γιάννης Κολιός λέει:

      Σε ευχαριστώ για την απάντηση Δημήτρη. Είχα μείνει με την εντύπωση ότι η Safeglaze δεν έκλεισε αλλά μετονομάστηκε σε Neoglaze. Απλά μου έκανε εντύπωση η μεγάλη πτώση των τελευταίων ημερών στη Safestyle και ψάχνω μήπως βρίσκεται κάτι σημαντικό από πίσω.

      • Ο/Η Dimitrios Koutsoubos λέει:

        Όχι υπάρχει συμφωνία εδώ και καιρό. Μάλιστα στο company’s house, βρήκα ενδιαφέρουσες πληροφορίες και στα έγγραφα που έχουν να κάνουν με τη χρεοκοπία της εταιρίας του Misra. Ο οποίος κινήθηκες τόσο επιθετικά, και κέρδισε μερίδια και πελάτες που δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει τελικά.

        Αυτό που ανακοινώθηκε πριν από λίγες μέρες είναι πως στα αποτελέσματα του έτους θα έχουν 1,5εκ ζημιά στα underlying. Η προηγούμενη ανακοίνωση προέβλεπε 0,5εκ. ζημιά. Επίσης, τη τελευταίες μέρες γενικά αρκετές μετοχές της μικρή κεφαλαιοποίησης υποχωρούν.

  3. Ο/Η Γιώργος λέει:

    Έχω παρακολουθήσει τη συγγραφική ιστορία του Δημήτρη. Κάπως έτσι θα την περιέγραφα κι εγώ, όπως τα λέει στο άρθρο. Για τις δημοσιεύσεις του στο seeking alpha, η πρότασή μου θα ήταν να κάνετε αντιγραφή-επικόλληση πριν κλειδώσουν, για να τις έχετε. Προσωπικά τουλάχιστον τα φυλάω στο αρχείο μου όλα (και πάντα κάνω «Like»).

    Για την Frigoglass που έθεσε ο Γιάννης, οφείλω να πω ότι στο άρθρο του Δημήτρη Κουτσουμπού για το ETF GREK, που δημοσιεύτηκε στις 22/08/2019, στο κεφάλαιο Some Very Aggressive Stocks, For higher upside potential… υπάρχει η πρόταση της Frigoglass, που είχε τότε 0,1790. Πριν ανέβει 40%, πριν καταφέρει να αντλήσει νέα δανειακά κεφάλαια, πριν αρχίσει να συζητιέται. Μια πρόταση απευθυνόμενη σε διεθνές αναγνωστικό κοινό. Κανένας δεν ενδιαφέρθηκε. Η μετοχή αναφερόταν επίσης και στις long θέσεις του συγγραφέα, στο τέλος του άρθρου.

    Χαίρομαι τώρα που διαβάζω ότι ο Δημήτρης ηγείται νέων δραστηριοτήτων στο meetup.

  4. Ο/Η Dimitrios Koutsoubos λέει:

    Ευχαριστώ για τα like στο SeekingAlpha.

    Στην Ελλάδα για τους value investors, βιώνουμε την εποχή της σοδειάς.

    Ο μεγαλύτερος μου ενθουσιασμός αυτή τη στιγμή αφορά τη σπορά στην αγγλική αγορά. Είναι η στιγμή που δε βλέπουμε τους ζουμερούς καρπούς. Δεν ξέρουμε πότε θα τους δούμε ακριβώς, και δεν ξέρουμε αν η σοδειά θα είναι καλή.

    Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να βάζουμε τη δυνατά μας ώστε να φυτεύουμε με το βέλτιστο τρόπο, και να μην αφήνουμε αυξομειώσεις των τιμών να μας επηρεάζουν.

    Είναι περίεργο, γιατί δεν υπάρχει κανείς να σε βεβαιώσει πως αυτό που κάνεις είναι σωστό ή λάθος. Η αγορά είναι μια καλή ζυγαριά, αλλά μόνο στο βάθος τους χρόνου – βραχύβια σε κοροϊδευει. Αυτό που μένει είναι να χρησιμοποιείς τα παλιά μαθήματα, δηλαδή τα λάθη και τις επιτυχίες του παρελθόντος.

    Αν μπορείς να μαθαίνεις και από τους άλλους, ακόμα καλύτερα. Θα μάθεις περισσότερα. Βέβαια, δε θα τα μάθεις με τον ίδιο τρόπο, γιατί δεν ξέρεις το 100% των διαδικασιών σκέψεις και ενεργειών των άλλων. Οπότε και τα δύο χρειάζονται. Παίρνει χρόνια αυτή η διαδικασία.

    Το όμορφο είναι πως πάντα κερδίζεις, γιατί όταν χάνεις, κερδίζεις τα πολυτιμότερα μαθήματα.

    Αυτό δεν είναι προτροπή για απερισκεψία, απροσεξία ή τεμπελιά, γιατί αυτά τα πολύτιμα μαθήματα έρχονται εφόσον έχεις στύψει πρώτα το μυαλό σου να βρεις τι μπορεί να πάει στραβά. Η πραγματικότητα σου αποκαλύπτει αυτό που ούτε καν μπορούσες να φανταστείς, ωθώντας τη δύναμη τη σκέψης σου κάθε φορά ένα σκαλί πιο ψηλά!

  5. […] στο άρθρο που έγραψα το Φλεβάρη, παρουσιάζοντας τις σκέψεις μου για το 2020, τις μεγάλες ευκαιρίες τις βλέπω κατά βάση στην […]

Απάντηση σε Γιάννης Κολιός Ακύρωση απάντησης