Παρατηρώντας τις συζητήσεις στην Ελλάδα του σήμερα, νιώθεις σαν ένα τσουνάμι να έχει πλήξει τις σκέψεις και μια θάλασσα απογοήτευσης να έχει καλύψει την ελπίδα. Ελάχιστες ναυαγισμένες φωνές παλεύουν με όλες τους τις δυνάμεις με μότο το: “Η κρίση γεννά ευκαιρίες”. Είναι το ελληνικό χρηματιστήριο ένα πεδίο όπου αυτό μπορεί να βρει εφαρμογή;

Εδώ σταματά η όποια ποιητική διάθεση και “πιάνει” δουλειά το εργαλείο της λογικής. Το πιο ενδιαφέρον και ευανάγνωστο στοιχείο είναι πως το χρηματιστήριο έχει καταρρεύσει, όπως διαφαίνεται από το γράφημα του Γενικού Δείκτη. Από τα επίπεδα των 5500 μονάδων χαροπαλεύει μεταξύ 500 και 1000.

Ο Γενικός Δείκτης από το 2007

Αυτό που δεν φαίνεται από τον συγκεκριμένο δείκτη είναι η διαφοροποίηση ομάδων μετοχών. Κυρίως οι εταιρείες που εξαρτώνται από την εσωτερική κατανάλωση και ακόμα περισσότερο αυτές που δεν εμπορεύονται αγαθά πρώτης ανάγκης, είδαν απίστευτες ζημιές στα οικονομικά τους αποτελέσματα και τις μετοχές τους σχεδόν να μηδενίζουν. Το ίδιο συνέβη στον κατασκευαστικό κλάδο, όπως και τις τράπεζες. Η πορεία των τελευταίων αποτέλεσε μεγάλο σοκ για τους επενδυτές, αφού είχαν επηρεαστεί από συνομωσιολογικές “αλήθειες” του τύπου “οι τράπεζες δεν χάνουν ποτέ!”. Η πραγματική αλήθεια ακολουθεί…

Η πορεία του δείκτη των τραπεζών από το 2007

Η πορεία της μετοχής της MLS από το 2007.

Η πορεία της μετοχής ΑΡΒΑ από το 2007

Αντίθετα, εξωστρεφείς εισηγμένες εμφάνισαν ηπιότερες απώλειες, ενώ σε μεμονωμένες περιπτώσεις είχαμε ακόμα και θετικές αποδόσεις.

Κοινώς, δεν είναι όλες οι κατηγορίες μετοχών ίδιες, ενώ κάθε μετοχή αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση, χαρακτηριστικό που επαληθεύτηκε περίτρανα ακόμα και εν μέσω των συνταρακτικών γεγονότων της ελληνικής χρεοκοπίας.

Είμαι από αυτούς που πιστεύουν πως η μελλοντική πορεία των μετοχών δεν καθορίζεται από την παρελθούσα επίδοσή τους. Διαφωνώ τόσο με όσους θεωρούν πως ό,τι έχει πιεστεί ντε και καλά θα εκτοξευθεί σαν ελατήριο, όσο και με εκείνους που ούτε ακουμπούν τις μετοχές που πέφτουν. Σημασία έχει το τι δίνεις και το τι παίρνεις.

Άποψη μου είναι πως σήμερα στο ελληνικό χρηματιστήριο ζούμε παραδόξως μια περίοδο μικρών διαστρεβλώσεων. Δηλαδή, εισηγμένες με μεγαλύτερες ελπίδες να σταθούν την επόμενη μέρα, όπως είναι οι εξωστρεφείς, διαπραγματεύονται ακριβότερα από εταιρείες για τις οποίες αδειάζει η κλεψύδρα. Απουσιάζει, δηλαδή, κάτι ιδαίτερα εξόφθαλμο που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί ο επενδυτής αξίας, όπως για παραδειγμα είχαμε εδώ: “To ΧΑΑ βουτάει! Στρατηγική για κέρδη! – 26/8/2011” Ίσως, το πάθημα έχει κάνει τους επενδυτές ορθολογικότερους, ή πιθανόν οι μη ορθολογικοί να μην έχουν επιβιώσει.

Η αλήθεια είναι πως υγιέστατες και πανίσχυρες ελληνικές επιχειρήσεις διαπραγματεύονται με μικρό discount έναντι των αντίστοιχων ξένων. Αυτό δεν είναι παράλογο. Σε ακραίες καταστάσεις που εξακολουθούν να αιωρούνται, έστω και αν επιβιώσουν, δεν θα βγουν αλώβητες.

Τι προσφέρει, λοιπόν, στα ράφια του το ΧΑΑ; Λιγότερο επικίνδυνες με μικρή έκπτωση και περισσότερο επικίνδυνες με μεγαλύτερη έκπτωση. Υπάρχουν και αυτές που σχεδόν χαρίζονται, αλλά είναι “δώρον άδωρον”. Για παράδειγμα, με 800χιλ. €! αγοράζετε όλο τον όμιλο Sprider, αλλά μαζί παίρνετε και τα δυσβάσταχτα χρέη του.

Όσο πιο αισιόδοξοι είσαστε για τη μελλοντική κατάσταση στην χώρα, τόσο πιο σοβαρά σκεφτείτε το ενδεχόμενο να εκτεθείτε σε μετοχές, συμπεριλαμβάνοντας αυτές τις δεύτερης κατηγορίας (όπως π.χ. οι μεγάλες κατασκευαστικές). Όσο πιο απαισιόδοξοι, οι πεποιθήσεις σας υποδηλώνουν πως θα μπορέσετε να βρείτε καλύτερες εποχές για αγορές.

Προσωπικά, παρατηρώ πως όποτε υπάρχει απαισιοδοξία δίχως αύριο, όπως συνέβη πριν από τις εκλογές, κάτι αντιστρέφει την ψυχολογία σαν από μηχανής θεός. Ομοίως, τα εύσημα για την Ελλάδα και η πορεία προς την ανάκαμψη, αντικαταστάθηκαν άξαφνα από επιστροφή του φόβου. Το προηγούμενο διάστημα, όποτε μιλούσα με φίλους του χρηματιστηριακού χώρου εκφράζοντας ανησυχία για την πολιτική σταθερότητα, λάμβανα την απάντηση: “Θεατρινισμοί! Είναι καταδικασμένοι να το πάνε μέχρι τέλος οι τρεις τους…Έρχεται θερμό καλοκαίρι για το χρηματιστήριο!”. Τώρα είναι φοβισμένοι και ο φόβος θα γίνει πανικός όταν οι εκλογές θα γίνουν αναπόφευκτες.

Δεν έχω αδιάσειστα στοιχεία ώστε να είμαι κατηγορηματικά με τους αισιόδοξους ή τους απαισιόδοξους. Προτιμώ την απραξία, έχοντας όμως ήδη το ήμισυ του χαρτοφυλακίου μου επενδεδυμένο σε επιλεγμένες μετοχές και των δύο κατηγοριών. Μακάρι η πατρίδα μου να μη μπει σε σοβαρές περιπέτειες και επιτέλους οι μεταρρυθμίσεις να προχωρήσουν, πρώτα για τις ζωές μας. Δευτερευόντως, γιατί το χαρτοφυλάκιο και ιδιαίτερα οι μετοχές της δεύτερης κατηγορίες θα εμφανίσουν λαμπρές επιδόσεις.

Cash is King!

Αν έρθει κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είτε θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα, είτε ακολουθώντας σοβιετικού τύπου επιλογές, θα καταρρεύσει. Ο Τσίπρας δεν έχει να πουλήσει τα πετρέλαια του μακαρίτη Τσάβες. Θα δούμε τραγικές καταστάσεις όπου η σημερινή Ελλάδα της κρίσης θα φαντάζει παράδεισος. Μόνο στην οσμή τέτοιων γεγονότων οι μετοχές θα αξίζουν όσο τα κουρελόχαρτα. Πιστεύω να μη χρειαστεί να δούμε ένα νέο 22’ ή 74’ για να συνέλθουμε ως λαός. Η ανεγκεφαλιά να μη φτάσει στο σημείο δοκιμής και της Χρυσής Αυγής. Η οσμή, όμως, νομίζω είναι πολύ πιθανότερο να έρθει. Για αυτό φυλάω ρευστότητα…

Βλέπετε, το ελληνικό χρηματιστήριο αυτή την περίοδο είναι περισσότερο ζήτημα πολιτικής παρά οικονομικής ανάλυσης…

*τα παραπάνω δεν αποτελούν σύσταση αγοράς ή πώλησης αξιών.